“Deus criou o mundo, mas os holandeses fizeram a Holanda”: a política urbana holandesa e os impactos recentes da globalização

Autores

  • Eduardo Alberto Cusce Nobre Faculdade de Arquitetura e Urbanismo da Universidade de São Paulo, São Paulos, SP

DOI:

https://doi.org/10.22296/2317-1529.2014v16n2p137

Palavras-chave:

planejamento urbano, política urbana, globalização econômica, mercado imobiliário, Holanda.

Resumo

Conhecida na literatura acadêmica internacional como o “paraíso dos planejadores”, a Holanda apresentava um dos sistemas de planejamento territorial e de política urbana mais avançados do mundo até recentemente. As transformações advindas da globalização econômica e da influência do ideário neoliberal têm colocado em xeque essa situação, causando as primeiras “rachaduras no espelho”. O presente trabalho procura analisar a evolução do planejamento territorial e da política urbana nesse país, com ênfase nos últimos cinquenta anos. Em primeiro lugar será analisado o contexto sociocultural que permitiu o processo de construção territorial do país. Posteriormente será analisada a evolução do sistema de planejamento territorial e da política urbana dentro desse contexto. Por fim, serão avaliadas as transformações desse paradigma em virtude da adoção do ideário neoliberal e os impactos resultantes da crise econômica de 2008.

 

Downloads

Não há dados estatísticos.

Biografia do Autor

Eduardo Alberto Cusce Nobre, Faculdade de Arquitetura e Urbanismo da Universidade de São Paulo, São Paulos, SP

Graduado (1989) e Doutor (2000) em Arquitetura e Urbanismo pela FAUUSP Faculdade de Arquitetura e Urbanismo da Universidade de São Paulo, Mestre em Desenho Urbano (Master of Arts in Urban Design) pela Oxford Brookes University, Inglaterra (1994). Professor Doutor 2 da FAUUSP; alocado no Grupo de Disciplinas de Planejamento Urbano e Regional do Departamento de Projeto do curso de graduação e credenciado na Área de Concentração de Planejamento Urbano e Regional do Programa de Pós-Graduação em Arquitetura e Urbanismo, onde orienta alunos de mestrado e doutorado.

Referências

BNG - BANK NEDERLANDSE GEMEENTEN. Over BNG bank. BNG: 100 jaar Bank, 2013. Disponivel em: <http://www.bng.nl>. Acesso em: 13 mar. 2014.

BONTJE, M. A "Planner´s Paradise" lost? Past, Present and Future of Dutch National Urbanization Policy. European Urban and Regional Studies, Londres, v. 10, n. 2, p. 135-151, abr. 2003.

BOUWEND NEDERLAND. Woningtekort schiet omhoog door te geringe bouwproductie. Bouwend Nederland, 29 okt. 2013. Disponivel em: <http://www.bouwendnederland.nl/nieuws/33741/woningtekort-schiet-omhoog-door-te-geringe-bouwproductie>. Acesso em: 14 abr. 2014.

BUITELAAR, E. Cracks in the Myth: Challenges to Land Policy in the Netherlands. Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, v. 101, n. 3, p. 349-356, jul. 2010.

DIELEMAN, F. The quiet revolution in Ducth housing policy. Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, v. 87, n. 3, p. 275-282, jun. 1996.

GEMEENTE AMSTERDAM. Groot Waterloo - Stadsdeel Centrum - Gemeente Amsterdam. Gemeente Amsterdam. Stadsdeel Centrum, 2006. Disponivel em: <http://www.centrum.amsterdam.nl/publish/pages/456335/05072012_grwaterloobestemmingsplankaart.pdf>. Acesso em: 19 Março 2014.

GODSCHALK, D.; ZEISEL, J. Coproducing Urban Renewal in the Netherlands. In: SUSSKIND, L.; ELLIOT, M. Paternalism, Conflict and Coproduction: Learning from Citizen Action and Citizen Participation in Western Europe. Nova Iorque: Plenum Press, 1983. p. 291-342.

LIPIETZ, A.; LEBORGNE, D. O pós-fordismo e seu espaço. Espaços & Debates, São Paulo, v. 25, p. 12-29, 1988.

NEEDHAM, B. Dutch Land-use Planning. Surrey: Ashgate Publishing Ltd, 2014.

NEDERLAND. Tweede Kamer der Staten-Generaal. Volkshuisvesting in de jaren negentig. Amsterdam: Tweede Kamer der Staten-Generaal, 1989.

NEDERLAND. Tweede Kamer der Staten-Generaal. Wet ruimtelijke ordening. Overheid.nl, 2006. Disponivel em: <http://wetten.overheid.nl/BWBR0020449/geldigheidsdatum_14-04-2014>. Acesso em: 14 abr. 2014.

NEDERLAND. Ministerie voor Infrastructuur en Milieu. Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte: Nederland concurrerend, bereikbaar, leefbaar en veilig. Amesterdam: Ministerie voor Infrastructuur en Milieu, 2012.

PRIEMUS, H. Four ministries, four spatial planning perspectives? Dutch evidence on the persistent problem of horizontal coordination. European Planning Studies, v. 7, n. 5, p. 563-585, 1999.

ROODBOL-MEKKES, P.; VAN DER VALK, A.; ALTES, W. The Netherland spatial planning doctrine in disarray in the 21st century. Environment and Planning, v. 44, n. 2, p. 377-395, 2012.

VAN DER CAMMEN, H. et al. The selfmade land: culture and evolution of urban and regional planning in the Netherlands. Antuérpia: Uitijeverij, 2012.

VAN DER KRABBEN, E.; JACOBS, H. Public land development as a strategic tool for redevelopment. Land Use Policy, v. 30, n. 1, p. 774-783, jan. 2013.

WAGENAAR, C. Town Planning in the Netherlands since 1800: Responses do enlightenment Ideas ans Geopolitical Realities. Roterdã: 010 Publishers, 2011.

ZUIDERZEEMUSEUM. Uit Zeven eeuwen geschiedenis van de Zuiderzee van het Zuiderzeemuseum. Doorzoek het Geheugen van Nederland, [s.d.]. Disponivel em: <http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/ZZM01:B000702>. Acesso em: 21 mar. 2014.

Publicado

2014-11-30

Como Citar

Nobre, E. A. C. (2014). “Deus criou o mundo, mas os holandeses fizeram a Holanda”: a política urbana holandesa e os impactos recentes da globalização. Revista Brasileira De Estudos Urbanos E Regionais, 16(2), 137. https://doi.org/10.22296/2317-1529.2014v16n2p137

Edição

Seção

Artigos